Het college van burgemeester en wethouders wil na 2028 de hoeveelheid restafval drastisch verminderen. Dat is binnen de huidige beleidskaders echter niet mogelijk. Daarom streeft het college, als de gemeenteraad achter het voorstel gaat staan, naar tarievendifferentiatie.

Een extra complicatie is in 2027 het aflopen van de huidige overeenkomst met afvalinzamelaar Remondis. Deze kan niet verlengd worden. In deze raadsperiode wil het college sturing geven aan een nieuwe overeenkomst Afvalbeheer2028.

Door Theo Louwers

De gemeente kent al meerdere jaren het principe van bronscheiding. “Dat betekent dat wij aan inwoners vragen om zoveel mogelijk afvalstromen zelf te scheiden en dus ook restafval en PMD”, geeft het college aan. “Inwoners zijn hieraan gewend. Indien restafval en PMD niet gescheiden worden, kan dit via nascheiding nagesorteerd worden. De huidige systematiek in Best van bronscheiding scoort aanzienlijk beter op het gebied van PMD dan de maximale sorteercapaciteit van een nasorteerinstallatie. Aan de bron scheiden van PMD en restafval leidt tot hogere kosten.”

Beperking

Het is afhankelijk van de gemeentelijke situatie in hoeverre nascheiding van PMD en restafval financieel gunstiger of ongunstiger is. Indicatieve berekeningen geven aan dat voor Best een overgang naar het niet aan de bron scheiden van PMD en restafval kostenverhogend zal werken. Indicatief is aangegeven dat dit gaat om een bedrag van € 95.000, - per jaar.

“We zetten in op beperking, scheiding van afval en hergebruik van grondstoffen”, deelt het college de raad mee. “Het drastisch verminderen van restafval is belangrijk voor de leefbaarheid van de aarde voor toekomstige generaties. Zonder tariefdifferentiatie is het schier onmogelijk de hoeveelheid restafval drastisch terug te brengen. Best doet het als een gemeente zonder een vorm van gedifferentieerde tarieven relatief goed, maar al een geruim aantal jaren blijft de hoeveelheid restafval schommelen rondom de 100 kg per persoon. Indien we dit drastisch willen verlagen, blijkt uit ervaringen bij andere gemeenten, is een vorm van tariefdifferentiatie noodzakelijk.”

De vervuiler betaalt

“Ervaringen bij andere gemeenten leren dat het introduceren van een financiële prikkel leidt tot een (drastische) afname van restafval. Uit onderzoek blijkt dat er een groot verschil is in hoeveelheden restafval bij gemeenten die een vorm van gedifferentieerde tarieven hebben ingevoerd en gemeenten die dit niet hebben. Afhankelijk van de gekozen vorm van tariefdifferentiatie kan de hoeveelheid restafval teruggebracht worden tot enkele (tientallen) kilo’s”, aldus het college. “Uit onderzoek blijkt dat bij gemeenten met een vorm van gedifferentieerde tarieven er sprake is van een gemiddeld lagere afvalstoffenheffing. Bij gemeenten die een vorm van gedifferentieerde tarieven hebben ingevoerd, blijkt in het begin meer zwerfafval te ontstaan. Na een paar maanden neemt dat weer af tot het ’oude’ niveau.” Welke vorm van gedifferentieerde tarifering voor Best het meest passend is, wordt later besloten, nadat gekozen is voor het principebesluit een vorm van tariefdifferentiatie in Best te gaan toepassen.

Vormen

Er zijn verschillende vormen van gedifferentieerde tarieven. Bijvoorbeeld op basis van volume en frequentie, op basis van betaalde zak, op basis gewicht (en frequentie) of op basis van volume. Welke vorm voor Best het meest geschikt is, zal later aan de orde komen. Hierbij wordt gedacht om de raad een aantal scenario’s voor te leggen. Dit traject is overigens alleen zinvol als de raad besluit in te stemmen met een vorm van tariefdifferentiatie.

Eind 2026/begin 2027 is de nieuwe uitvoerende partij bekend en deze heeft dan één jaar om de bedrijfsvoering klaar te maken voor Afvalbeheer Best 2028. Per 1 januari 2028 start dan die nieuwe periode Afvalbeheer Best 2028.